Farming: दूध काढण्याचे यंत्र म्हणजे काय? ते कसे काम करते? त्याचे फायदे जाणून घ्या!

आपल्या देशात शेतीनंतर पशुपालन हा शेतकऱ्यांचा सर्वाधिक लोकप्रिय रोजगार आहे. दूध उत्पादनात आपला देश जगात पहिला आहे. मात्र पशुपालनाच्या तंत्रज्ञानात आपण अजूनही खूप मागे आहोत. जगातील अनेक विकसित देश पशुसंवर्धनात आधुनिक उपकरणे वापरतात. पशुसंवर्धनातही आपण हायटेक होणे गरजेचे आहे, तरच आपण अधिकाधिक आणि दर्जेदार दूध उत्पादन करू शकू. आज पशुसंवर्धनासाठी अनेक यंत्रे आली आहेत. ज्याच्या मदतीने तुम्ही पशुपालन व्यवसाय यशस्वी करू शकता. Farming

आज आपण अशा यंत्राबद्दल चर्चा करणार आहोत, ज्याचा उपयोग पशुपालक बांधव दूध काढण्यासाठी करतात. या मशीनला मिल्किंग मशीन किंवा मिल्किंग मशीन म्हणतात.

चला तर मग, द रुरल इंडियाच्या या लेखात आपण जाणून घेणार आहोत की दूध काढण्याचे यंत्र म्हणजे काय? व त्याचा वापर करून पशुपालक बांधवांना किती नफा होतो.

सर्वप्रथम जाणून घ्या दूध काढण्याचे यंत्र म्हणजे काय?

दूध काढण्याचे यंत्र:

मिल्किंग मशीन हे कृत्रिम पद्धतीने दूध काढण्याचे आधुनिक यंत्र आहे. याद्वारे गाय, म्हैस आदी प्राण्यांचे दूध काही मिनिटांत काढता येते. या यंत्राच्या साह्याने गाई-म्हशी किंवा इतर प्राण्यांचे दूध काढणे अतिशय सोयीचे आहे. हे यंत्र जनावरांच्या कासेलाही मसाज करते.

कोणत्याही प्राण्याचे दूध काढण्यासाठी हे यंत्र त्या प्राण्याच्या कानात (अयान) टाकले जाते. यामुळे जनावराच्या कानाच्या पडद्याला वेदना न होता दूध काढता येते. Farming

दूध काढण्याच्या यंत्राचे प्रकार:

दूध काढण्याचे यंत्र दोन प्रकारचे असते

• सिंगल बकेट मिल्किंग मशीन
• दुहेरी बादली दूध काढण्याचे यंत्र

सिंगल बकेट मिल्किंग मशीन:

हे दूध काढण्याचे यंत्र लहान आहे. यामध्ये दूध गोळा करण्यासाठी बादली वापरली जाते. या मशीनमध्ये दूध काढण्यासाठी दोन पाईप आहेत. हे एकावेळी फक्त दोन कानातल्यांमध्ये लावता येते. या मशीनच्या सहाय्याने 2-5 जनावरांचे दूध काढता येते.

दुहेरी बादली दूध काढण्याचे यंत्र:

हे दूध काढण्याचे यंत्र खूप मोठे आहे. या मशीनमध्ये 2 बादल्या आहेत. जे आलटून पालटून वापरले जाऊ शकते. या मशीनमध्ये दूध काढण्यासाठी चार पाईप आहेत. एका वेळी चारही कानातल्यांमधून दूध काढता येते. या यंत्राच्या सहाय्याने 10-20 जनावरांचे दूध काढता येते. Farming

मिल्किंग मशीनचे फायदे:

• त्यामुळे जनावरांच्या कासेला इजा होत नाही.
• दुधाची गुणवत्ता आणि उत्पादन वाढते.
• यामुळे कमी खर्च आणि वेळ वाचतो.
• दुधात घाण नसते.
• त्यामुळे दुधाचे प्रमाण 10 ते 20 टक्क्यांनी वाढते.
• दूध काढण्याचे यंत्र वापरून स्वच्छ व उच्च दर्जाचे दूध मिळते
• दूध काढण्याच्या यंत्रामुळे गुरेढोरे मालकांचा बराच वेळ वाचतो.

दूध काढण्याचे यंत्र वापरताना लक्षात ठेवण्याच्या गोष्टी:

• जनावराच्या वासरानंतरच दूध काढण्याचे यंत्र वापरावे, जेणेकरून जनावराला यंत्राची सवय होईल. शक्य असल्यास पहिल्या टोकापासून दूध काढण्याचे यंत्र वापरावे.
• दूध काढताना जनावरांना हाक मारत राहा जेणेकरून त्यांना आपलेपणा वाटेल.
• दूध काढल्यानंतर, मिल्किंग मशीन पूर्णपणे स्वच्छ करा.
• गोठ्याची स्वच्छता ठेवा, दूध काढताना स्वच्छतेची काळजी घ्या.
• मशिन प्राण्यांच्या जवळ ठेवा म्हणजे प्राण्यांना ते पाहण्याची सवय होईल..

मिल्किंग मशीनसाठी अनुदान:

पशुसंवर्धनातील तंत्रज्ञानाला चालना देण्यासाठी सरकार वेळोवेळी दूध काढण्याच्या यंत्रासाठी अनुदान देते. पशुसंवर्धनासाठी तुम्ही बँकांकडून कर्जही घेऊ शकता. याशिवाय सरकार पशुपालनासाठी अनेक योजना राबवते, त्यावर ३० ते ५० टक्के अनुदान पशुपालकांना मिळते. यासाठी तुम्ही तुमच्या जवळच्या पशुसंवर्धन विभागाशी किंवा कृषी विज्ञान केंद्राशी संपर्क साधू शकता